viet-studiesTrần Trọng Nghĩa
21-05-2014
- Trần Ngân: Vài đáng giá ban đầu về cuộc xung đột hiện nay giữa Việt Nam và Trung Quốc
- Huy Đức: Mồi Lửa & Đống Củi
- Nguyễn Trọng Bình: Đối phó với chiến lược “trồng tre nẩy măng” của nhà cầm quyền Trung Quốc
Tôi đọc khá kỹ các bài viết này và nhận
thấy rằng các ý kiến của tác giả rất phong phú và khá toàn diện. Tôi xin
chưa có ý kiến gì bổ sung mới về nội dung mà các tác giả đã đề cập,
nhưng xin nhấn mạnh lại nhiều ý kiến mà các vị đã nêu ra, và cung cấp
thêm một số nhận định của các chuyên gia trong và ngoài nước trong tình
hình hiện nay của mối quan hệ Việt – Trung:
Về vụ giàn khoan HD-981, thật khó nói
trong diễn biến vừa qua và trong những diễn biến sắp tới, ai sẽ là người
được hưởng lợi, bên nào được gì, mất gì. Điều này chỉ có thể xác định
khi ván bài giàn khoan HD-981 kết thúc… Nhiều người phân tích việc Trung
Quốc đưa giàn khoan HD-981 ra biển Đông hiện nay là một hành vi “thâm
hiểm”, được tính toán “kỹ càng”…, nhưng cũng có những nhận định đây là
một hành động sai lầm cả ở mức độ chiến thuật lẫn chiến lược của Trung
Quốc. Vậy, nhận định nào đúng, nhận định nào chưa đúng, điều này còn tùy
thuộc vào cách hành xử tiếp theo của cả Trung Quốc, của Việt Nam và của
các bên có liên quan khác.
Trong lịch sử của Trung Quốc, mưu mô,
thủ đoạn, tàn độc, yếu hèn, vĩ đại, quân tử, cao thượng luôn là các
chuỗi diễn biến liên tục không ngừng của một quốc gia khổng lồ với dân
số đông đúc nhất thế giới, lãnh thổ rộng lớn, và có thể nói, đã một thời
là cái nôi văn minh của nhân loại. Tôi không có ý định đi quá sâu trong
bài viết này về việc phân tích các ý đồ, tính toán của Trung Nam Hải
đối với Việt Nam nói chung và trong sự kiện giàn khoan HD-981 nói riêng.
Tôi chỉ muốn đi thẳng vào hệ quả tức thì của hành động này. Hệ quả đó
là: các hoạt động ngoại giao, các mỹ từ mà Trung Nam Hải dành cho các
quốc gia láng giềng và thế giới trong suốt thời gian dài vừa qua có độ
sai lệch rất lớn, thậm chí là đối lập 180 độ với những điều đã xảy ra
trên thực tế. Thể hiện tiêu biểu đặc trưng nhất là trong quan hệ với
Việt Nam.
Có thể nói, trong thời gian vừa qua, về
mặt hình thức khó có một quốc gia nào lại có sự bang giao hữu hảo với
Trung Quốc như Việt Nam, nào là 16 chữ vàng, nào là 4 tốt, nào là hợp
tác chiến lược, nào là các chuyến thăm viếng cấp nguyên thủ, các nhà tư
tưởng, các đoàn thể… muôn mầu muôn vẻ diễn ra rầm rập giữa hai nước
trong suốt thời gian qua. Nhưng sự kiện HD-981 trong phút chốc đã đảo
lộn tất cả. Mọi thứ chỉ là trò hề, khôi hài… Với hành động này, Trung
Nam Hải đã tự cho thế giới thấy rằng mục tiêu độc chiếm Biển Đông là mục
tiêu tối thượng.
Để đạt được mục tiêu này, Trung Nam Hải
sẵn sàng chà đạp lên tất cả. Điều đau đớn hơn nữa đối với Việt Nam là cú
tát về ý thức hệ. Chủ nghĩa Marx Lênin, chủ nghĩa xã hội, khái niệm về
đồng chí… đều không có giá trị gì đối với Trung Nam Hải. Cú tát này đủ
mạnh để cho bất kỳ những ai ảo tưởng nhất, ngụy biện nhất, cũng không
còn đủ nhuệ khí để hy vọng dùng ý thức hệ xã hội chủ nghĩa hay chủ nghĩa
Marx Lênin làm cái ô, hay chỗ trú ẩn cho sự yếu hèn của mình. Thực chất
cú tát này là rất có lợi cho sự sụp đổ tất yếu của các tư tưởng giáo
điều, trì trệ, ngụy biện còn rơi rớt lại trong hệ tư tưởng một số vị
lãnh đạo Hà Nội.
Trung Quốc trong thời gian vừa qua,
không chỉ ru ngủ ban lãnh đạo Hà Nội, để chuẩn bị cho những nước cờ bành
trướng của họ, và họ đã làm được hơn thế rất nhiều. Về kinh tế, họ là
một quốc gia ngoại bang có thể khống chế cả ở tầm vĩ mô lẫn vi mô, cả ở
kiến trúc thượng tầng lẫn cơ sở hạ tầng của nền kinh tế Việt Nam. Họ đã
len lỏi vào mọi ngóc ngách của mọi địa phương trên toàn bộ lãnh thổ Việt
Nam. Họ đã thử vận hành nhiều “chiến dịch” nhằm test sự phản ứng của
các hoạt động kinh tế của Việt Nam ở phạm vi cục bộ tại nhiều địa phương
khác nhau trên toàn quốc. Họ đã mua chuộc được nhiều cấp lãnh đạo, từ
cấp trung ương đến địa phương và khống chế đội ngũ này phải làm theo ý
muốn của họ trong các tình huống nếu họ thấy cần thiết.
Việc có một số phần tử ẩn danh đứng ra
tổ chức các cuộc biểu tình bạo động, phá hoại tại Đồng Nai, Bình Dương,
Nghệ An cũng là một đợt tập dượt thử nghiệm của họ khi mà tình huống xã
hội Việt Nam phát sinh những điều kiện chín muồi theo nhận định của họ.
Theo dự kiến của nhiều chuyên gia có kinh nghiệm, tuy Trung Nam Hải bằng
sự kiện HD-981 đã dành cho ban lãnh đạo Hà Nội những cú tát nhớ đời,
nhưng xét về mặt chiến thuật và chiến lược thì họ cũng không muốn một sự
thay đổi quá lớn tại Việt Nam, đặc biệt là thay đổi về chế độ theo
hướng dân chủ.
Họ, hơn ai hết, hiểu rằng, nếu Việt Nam
thoát khỏi được gông tù của tư tưởng xã hội chủ nghĩa lỗi thời, thì chắc
chắn Việt Nam sẽ ngả về phía Hoa Kỳ và Phương Tây, điều này hoàn toàn
bất lợi cho Trung Quốc. Điều mà Trung Nam Hải mong muốn có là một ban
lãnh đạo Việt Nam run rẩy, yếu hèn trước sức ép của Trung Quốc. Do vậy
Trung Quốc sẽ không “ra đòn” để cho tình hình chính trị, xã hội và kinh
tế của Việt Nam sụp đổ. Tôi cho rằng nhận định này là chính xác.
Vậy Việt Nam phải làm gì?
Tôi hoàn toàn nhất trí với nhận định của
Huy Đức là nếu năm 1974 không có cuộc chiến tranh Bắc Nam hoặc ít ra
không có sức ép của miền Bắc đối với miền Nam và đối với Hoa Kỳ để buộc
Hoa Kỳ phải làm ngơ cho Trung Quốc chiếm Hoàng Sa để đổi lấy sư xa lánh
của Bắc Kinh với Hà Nội thì Hoàng Sa vẫn luôn luôn là lãnh thổ của Việt
nam. Chữ “nếu” này không nên hiểu là một sự luyến tiếc, mà nên hiểu là
một bài học cơ bản nhất của mọi quốc gia muốn bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ
và chủ quyền của mình.
Tôi cũng hoàn toàn tán đồng với ý kiến
cho rằng để cứu đất nước trong hoàn cảnh ngặt nghèo này thì ban lãnh đạo
Hà Nội phải tự thay đổi mình. Lẽ ra họ phải làm những việc này ngay từ
năm 1975 khi mà thế, lực, thời cơ lúc bấy giờ là vô cùng thuận lợi.
Nhưng đáng tiếc là ban lãnh đạo Hà Nội ngày càng lún sâu vào tư duy trì
trệ về mặt tư tưởng và do vậy ngày càng xa dời dân, thậm chí đối lập với
quyền lợi của nhân dân của đất nước. Họ đã ôm khư khư lấy tư tưởng giáo
điều, bất chấp rằng việc này đang làm họ ngày càng xa rời và đối lập
mục tiêu tối thượng của thế hệ lãnh đạo lớp trước và chính học thuyết
hay hệ tư tưởng xã hội chủ nghĩa muốn đạt được.
Tôi hoàn toàn tán đồng với nhận định
rằng họ đã tự cầm tù họ và cầm tù những người dân Việt nam trong sự u mê
và giả dối. Tôi hoàn toàn không nghĩ rằng bằng những sự kiện HD-981 sẽ
làm cho ban lãnh đạo Việt Nam “đột ngột” thay đổi hệ tư tưởng của mình
mặc dù rằng sự đột ngột thay đổi đó là sự cứu cánh tốt nhất để vớt vát
lại những điểm tích cực của hệ tư tưởng này trong quá khứ. Nhưng nói vậy
không có nghĩa là ban lãnh đạo Hà Nội hiện nay không thể lật ngược lại
được tình thế và giành chiến thắng trong vu viêc HD- 981.
Nhiều ý kiến của các nhà nghiên cứu nhận
định nếu ban lãnh đạo Hà Nội tỉnh táo thì hoàn toàn có thể lật ngược
lại được tình thế một cách ngoạn mục mà buộc phía Trung Quốc phải rút
giàn khoan với lý do là “việc khoan thăm dò đã hoàn tất”. Ngay cả việc
ban lãnh đạo Hà Nội đã không kịp phản ứng để cho một nhóm kích động dân
chúng tàn phá các doanh nghiệp FDI tại Bình Dương, Đồng Nai, Hà Tĩnh …
cũng là một dịp rất tốt để Hà Nội chứng minh với các nhà đầu tư và thế
giới rằng những việc bạo loạn trong hai ba ngày vừa qua chỉ là tai nạn
ngoài ý muốn vì đã buông lỏng để cho “dân chủ” phát triển một cách tự
phát. Cụ thể là nhân cơ hội này, họ sẽ trấn áp thẳng tay các cuộc biểu
tình mà không cần phân biệt quá khích hay không quá khích. Hà Nội có thể
thực hiện bằng hàng loạt các biện pháp, cả về mặt tinh thần và vật chất
để bù đắp cho các doanh nghiệp bị thiệt hại trong thời gian vừa qua,
bằng nhiều chính sách khác nhau, như giảm thuế, đền bù vật chất… Đây là
dịp hiếm có để nhà cầm quyền Hà Nội PR cho hình ảnh của mình với chi phí
không đắt.
Còn đối với Trung Quốc, Hà Nội không cần
phải dùng đến bất kỳ phương tiện chiến tranh nào để gây sức ép với giàn
khoan HD-981 và với các lực lượng tuần duyên bảo vệ giàn khoan này. Hà
Nội hoàn toàn có thể mở chiến dịch tuyên truyền không ngừng nghỉ đối với
cộng đồng quốc tế để họ gây sức ép về mặt ngoại giao và các sức ép phi
quân sự khác, đối vơi Trung Quốc. Ai cũng biết là việc gây sức ép với
Trung Quốc không phải chỉ nhằm bảo vệ Hà Nội, bênh vực Việt Nam, mà
chính là ngăn chặn ngay từ đầu những việc làm hiếu chiến, manh động của
Trung Quốc trong phạm vi khu vực và trên toàn thế giới.
Hà Nội hoàn toàn có thể biến sự kiện
HD-981 trở thành một cuộc đối đầu về mặt tư tưởng, ngoại giao, kinh tế….
giữa Trung Quốc và phần còn lại của thế giới. Tôi tin rằng, nếu lãnh
đạo Hà Nội mà làm như vậy thì thiệt hại của Trung Quốc là khôn lường còn
Hà nội sẽ không phải tốn môt viên đạn.Thế giới dân chủ đang vô cùng
cảnh giác với sự trỗi dậy của Trung Quốc. Họ, mà đứng đầu là Hoa Kỳ đang
tìm cái cớ để hãm phanh sự trỗi dậy hiếu chiến này. HD-981 là cái cớ
quý giá cho thế giới phương tây.
Tác giả gửi cho viet-studies ngày 21-5-14
—–
Giàn khoan HS-981 trong EEZ của Việt Nam. Nguồn: www.rappler.com
No comments:
Post a Comment