Thế trận liên minh Nhật Bản
20/01/2013 3:00Nhật đang thể hiện rõ hơn về chiến lược liên minh cùng nhiều bên trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Trong
Thế chiến thứ 2 cách nay khoảng 70 năm, Tokyo phát động hàng loạt cuộc
tấn công trên khắp khu vực Đông Á. Sau khi xâm lược Trung Quốc, Nhật
Bản còn bất ngờ công phá căn cứ quân sự Trân Châu Cảng của Mỹ. Nhiều
nước Đông Nam Á cũng không thoát khỏi “vó ngựa” của quân đội đế quốc
Nhật Bản. Tất cả nhằm thực hiện học thuyết “Đại Đông Á” mà Tokyo theo
đuổi để thâu tóm một khu vực rộng lớn.
 Lược đồ “Liên minh kim cương” của Nhật - Đồ họa: Hoàng Đình |
Học thuyết “Đại Đông Á” mới
Thế
nhưng, sau 70 năm, bối cảnh Đông Á nói riêng và châu Á - Thái Bình
Dương thay đổi rất nhiều. Giữa bối cảnh mới, Tokyo đang phát động một
học thuyết “Đại Đông Á” mới. Tuy nhiên, khác với lần trước, “Đại Đông
Á” giờ đây của Nhật Bản là mở rộng liên minh với các nước trong khu
vực.
| ||||||||||||||||
Điều
này được khẳng định trong bài viết của tân Thủ tướng Nhật Shinzo Abe
được đăng vào ngày 27.12 trên chuyên trang phân tích chính trị kinh tế
Project Syndicate. Trong đó, Shinzo Abe nêu rõ: “Tôi đã phát biểu tại
Ấn Độ về sự cần thiết đối với việc nước này và Nhật Bản cùng nhau gánh
vác trách nhiệm nhiều hơn để đảm bảo an ninh hàng hải xuyên suốt từ
Thái Bình Dương đến Ấn Độ Dương”. Thủ tướng Abe không chỉ muốn liên kết
với Ấn Độ mà còn với Úc. Ngoài ra, đối với Mỹ, ông khẳng định: “Đối với
Nhật Bản, không có gì quan trọng hơn việc tái đầu tư cho liên minh với
Mỹ”. Dựa vào những liên minh như thế, Shinzo Abe vạch ra một chiến
lược liên minh như sau: “Úc, Ấn Độ, Nhật Bản cùng bang Hawaii của Mỹ
tạo thành một “liên minh kim cương” để bảo vệ cho cộng đồng hàng hải
trải dài từ Ấn Độ Dương đến Tây Thái Bình Dương. Tôi chuẩn bị đầu tư
với mức tối đa cho khả năng của Nhật trong “liên minh kim cương” này”.
Ngoài
ra, tân Thủ tướng Nhật còn nhấn mạnh sẽ tăng cường quan hệ với các
nước Anh, Pháp cùng các nước Đông Nam Á. Ông viết: “Tôi cũng sẽ mời Anh
và Pháp trở lại tham gia tăng cường an ninh cho châu Á […]. Anh vẫn
còn tìm thấy giá trị trong Thỏa thuận quốc phòng 5 nước với Malaysia,
Singapore, Úc và New Zealand. Tôi muốn Nhật Bản tham gia nhóm này để góp
mặt hội đàm hằng năm với các thành viên, tham gia những cuộc tập trận
chung ở quy mô nhỏ. Trong khi đó, Hạm đội Thái Bình Dương của Pháp đóng
tại Tahiti (đảo lớn nhất của Polynésie thuộc Pháp và nằm ở Nam Thái
Bình Dương - NV) dù hoạt động với ngân sách nhỏ nhưng có thể tạo sức
mạnh lớn”. Ông Abe cũng vừa khẳng định sẽ tăng cường an ninh hàng hải
với khu vực Đông Nam Á dựa theo quy tắc của luật pháp. Hãng tin Jiji
Press dẫn lời Thủ tướng Abe phát biểu khi thăm Indonesia vào ngày 18.1
cam kết Tokyo trong quan hệ đối tác với ASEAN sẽ nỗ lực đảm bảo quản lý
các đại dương bằng luật lệ chứ chẳng phải bằng vũ lực. Ngoài ra, tại
cuộc họp báo chung với Tổng thống chủ nhà Susilo Bambang Yudhoyono, Thủ
tướng Abe tuyên bố rằng Nhật Bản và ASEAN sẽ hoan nghênh sự tham gia
của Mỹ vào nỗ lực trên.
Nỗ lực liên minh
Thực
tế, Nhật Bản bắt đầu đẩy mạnh các liên minh trên biển từ trước khi
đảng Dân chủ tự do (LDP) của ông Abe trở lại nắm quyền thay đảng Dân
chủ Nhật Bản (DPJ) vào tháng 12.2012. Về vấn đề này, tờ The New York
Times cuối tháng 11.2012 đăng bài nhận định mang tựa Japan Is Flexing
Its Military Muscle to Counter a Rising China (tạm dịch là: Nhật Bản
đang khẳng định sức mạnh quân sự để đối phó sự trỗi dậy của Trung
Quốc). Trong đó, bài viết đề cập việc Tokyo ra sức tăng cường đẩy mạnh
hợp tác quốc phòng với các nước. Năm 2012, Nhật Bản thông qua khoản
ngân sách 2 triệu USD để huấn luyện cho binh sĩ Campuchia và Đông
Timor. Đây là lần đầu tiên Tokyo viện trợ quân sự kể từ sau Thế chiến
2. Ngoài ra, tờ The Philippine Star hồi tháng 12.2012 dẫn lời Chỉ huy
lực lượng tuần duyên Philippines Rodolfo Isorena tuyên bố Tokyo chắc
chắn sẽ cung cấp 10 tàu tuần tra mới được trang bị súng máy 12,7 mm cho
Manila từ năm 2014-2017.
Cũng
trong tháng 11.2012, tại Hội thảo quốc tế về biển Đông lần thứ 4, Phó
đô đốc (nghỉ hưu) Hideaki Kaneda, Giám đốc Viện Okazaki của Nhật Bản,
đã trình bày tham luận đề cập việc Tokyo tăng cường liên minh an ninh
hàng hải. Theo đó, Nhật Bản đang nỗ lực thúc đẩy 2 hợp tác đa phương
hẹp là Nhật - Mỹ - Úc và Nhật - Mỹ - Ấn Độ lần lượt đóng vai trò như
trục bắc - nam và trục đông - tây để đảm bảo an ninh hàng hải.
Ông
Kaneda cũng dẫn ra nhiều sự kiện quan trọng trong chiến lược đẩy mạnh
hợp tác của Nhật với Ấn Độ. Trong đó, thông cáo chung của Hội nghị
thượng đỉnh Nhật - Ấn vào tháng 8.2007 khẳng định: “Ấn Độ mạnh là lợi
ích của Nhật Bản, và Nhật Bản mạnh là lợi ích của Ấn Độ”. Đến tháng
10.2008, Thủ tướng Ấn Độ Manmohan Singh thăm Nhật Bản và hai bên ký kết
bản Tuyên bố chung về hợp tác an ninh Nhật - Ấn. Bản tuyên bố này xác
định rõ hợp tác sẽ được triển khai bởi cơ quan quốc phòng bằng nhiều
hoạt động. Ví dụ như hội nghị thượng đỉnh quốc phòng, đối thoại chính
sách quốc phòng, đối thoại quân đội, trao đổi hậu cần và tập trận chung.
Sau đó, vào tháng 12.2011, Thủ tướng Nhật lúc bấy giờ là ông Yoshihiko
Noda thăm Ấn Độ và hai bên nhất trí đẩy mạnh quan hệ đối tác chiến
lược toàn cầu giữa Tokyo và New Delhi. Mới đây nhất, vào ngày 9.6.2012,
hai nước lần đầu tiên tổ chức tập trận hải quân song phương mang tên
JIMEX 12 tại vịnh Sagami, tỉnh Kanagawa, Nhật Bản. Trước đó, Nhật Bản
và Ấn Độ từng nhiều lần tập trận chung nhưng có sự góp mặt của các nước
khác, đặc biệt là Mỹ. Ngoài ra, báo The Daily Pioneer hồi tháng 9.2012
đưa tin Tokyo vừa quyết định chào bán một số phương tiện tác chiến
điện tử, thiết bị công nghệ cao và tàu tuần tra cho New Delhi. Mặt
khác, Nhật Bản còn đề xuất thành lập công ty liên doanh giữa hai bên về
lĩnh vực quốc phòng. Tương tự, Nhật Bản cũng liên tục đẩy mạnh hợp tác
an ninh quốc phòng với Úc.
Theo
nhận định của giới chuyên gia, Nhật Bản sẽ không dừng lại ở những nỗ
lực trên. Chính phủ của Shinzo Abe trong thời gian tới chắc chắn sẽ
thực hiện nhiều động thái mới nhằm đáp ứng học thuyết Đại Đông Á mới.
Ngô Minh Trí
Từ:
http://www.thanhnien.com.vn/Pages/20130119/The-tran-lien-minh-Nhat-Ban.aspx
No comments:
Post a Comment