Công chức “nguệch ngoạc” và con lạy ngài “Tượng ướt không sờ”
XUÂN DƯƠNG
18/05/15 06:00
Ngày nay, gọt đẽo qua loa, sơn cho chút xanh đỏ là vội vã đặt lên bệ, thế là tượng rởm, ruột không có vàng thì không thể thành tượng quý, “thần” không nhập thì làm sao linh thiêng?
Người viết được anh bạn lái xe chuyên chở người đi lễ kể cho câu chuyện cười ra nước mắt:
Nghĩ mãi mới hiểu “guốc” của cô ấy là “guốc cao gót” cỡ 15-20 phân gì đó.
Quốc gia đội sổ và… báo cáo Thủ tướng
Nếu (nói nếu tức chỉ là giả thiết-tức là chưa dám khẳng định…) đội ngũ “hoạch định chính sách” bao gồm cả người tài, người không tài nhưng “trong sạch” và người dốt, không có cả lòng tự trọng lẫn liêm sỉ, nếu quả thật như thế liệu quốc gia có thể thoát vị trí đội sổ, liệu quốc gia có đủ dũng khí và tiềm lực để mà cất cánh bay lên?
Tài liệu tham khảo:
[1] http://vietnamnet.vn/vn/chinh-tri/236505/-thi-chuyen-vien-cao-cap-ma-lam-bai-nguech-ngoac-.html
[2]http://baobaovephapluat.vn/van-hoa-xa-hoi/phong-su-xa-hoi/201309/lay-lan-can-benh-bang-gia-te-nan-lam-bang-hoai-xa-hoi-2268814/
[3] http://tuoitre.vn/tin/chinh-tri-xa-hoi/20150512/cham-phuc-tra-thay-co-nguoi-truot-rat-xung-dang/746178.html
XUÂN DƯƠNG
"Nhiều Giám đốc sở, Vụ trưởng lơ mơ, làng màng"
(Tranh minh họa: Ngọc Diệp)
(GDVN) - Toàn cấp vụ trưởng, giám đốc sở, mà thi vấn đáp không nắm được các nội dung quản lý nhà nước của ngành mình. Tôi thấy họ nếu có tự trọng thì không nên đi thi".
Đánh giá trình độ cán bộ, công chức cấp cao hiện nay, tại phiên họp của UB Thường vụ Quốc hội, ông Nguyễn Đình Quyền, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp nêu nhận xét: "Trình độ cán bộ nói thật là không lên mà đi xuống.
"Tôi đi chấm thi chuyên viên cao cấp đã 5 năm nay, chấm phúc tra thấy họ thực sự không biết xấu hổ, làm bài nguệch ngoạc vài câu mà cũng yêu cầu phúc tra.
Toàn cấp vụ trưởng, giám đốc sở, mà thi vấn đáp không nắm được các nội dung quản lý nhà nước của ngành mình. Tôi thấy họ nếu có tự trọng thì không nên đi thi". [1]
Người xưa có câu “dụng nhân như dụng mộc”, dùng người vừa là khoa học, vừa là nghệ thuật. Khúc gỗ bình thường như gỗ mít để mãi chỉ có thể làm củi, qua tay nghệ nhân thành pho tượng được đặt ở nơi trang trọng, được người đời xì xụp khấn vái.
Có điều trước khi đặt lên bệ người xưa còn phải làm hai việc quan trọng là yểm vàng trong tượng và “hô thần nhập tượng”.
Ngày nay, gọt đẽo qua loa, sơn cho chút xanh đỏ là vội vã đặt lên bệ, thế là tượng rởm, ruột không có vàng thì không thể thành tượng quý, “thần” không nhập thì làm sao linh thiêng?
Người viết được anh bạn lái xe chuyên chở người đi lễ kể cho câu chuyện cười ra nước mắt:
“Ở một di tích nọ người ta sơn lại tượng, vì sơn chưa khô nên ban quản lý di tích đặt trước pho tượng tấm biển ghi “Tượng ướt, không sờ mó”. Một cô ăn mặc nom rất “cành vàng lá ngọc” xì xụp khấn vái: “con trăm lạy, nghìn lạy ngài “Tượng ướt không sờ”, xin ngài phù hộ cho con béo thêm ba cân, cao thêm guốc nữa…”.
Năm 2001 sau đợt kiểm tra của Bộ giáo dục và Đào tạo, cả nước có khoảng hơn vạn cán bộ, công chức dùng bằng rởm, số liệu này không được công bố rộng rãi và ít ai biết những người này bị kỷ luật thế nào?. [2]
Từ đó đến nay, 15 năm đã qua, cái sự “rởm” về trình độ của hơn vạn con người kia, ai dám nói là không tăng lên với số lượng không thể ước đoán. Nhận định như vậy có phải hơi chủ quan không?
Xin thưa không hề chủ quan, con hơn cha là nhà có phúc, cha dùng bằng rởm phổ thông cấp hai, cấp ba thì ai cấm con dùng bằng rởm đại học, cháu dùng bằng rởm thạc sĩ, tiến sĩ… Khi mà dân số tăng như những năm qua thì cái sự “rởm” của bằng cấp, vốn đã gắn bó máu thịt với hàng vạn con người không lẽ lại tăng theo cấp số cộng?
Có hai sự “rởm” cần phân biệt, thứ nhất là bằng rởm mua trên thị trường, thứ hai là bằng thật được các cơ sở giáo dục đào tạo cấp nhưng kiến thức là “rởm”.
Loại thứ nhất thường rơi vào công chức, viên chức cấp cơ sở, loại thứ hai rơi vào quan chức cấp cao, có trường hợp là quan chức cỡ đầu tỉnh, cấp thứ trưởng…
Có thể tin tưởng là ông Quyền có đầy đủ dẫn chứng trước khi phát biểu trước UB Thường vụ Quốc hội, rằng “nếu có tự trọng thì không nên đi thi”.
Người viết cũng cho rằng, những vị đang ngấp nghé “chuyên viên cao cấp” mà ông Quyền biết chính xác họ tên, địa chỉ ấy nếu có, dù chỉ là một tí xíu tự trọng thì nhất định họ sẽ không đi thi và cũng sẽ không đề nghị phúc tra những bài thi chỉ “nguệch ngoạc mấy chữ”.
Gần đây dư luận được biết thêm vài trường hợp khá “cao cấp”, ấy là ông Hoàng Xuân Quế, ĐH Kinh tế Quốc dân bị thu bằng tiến sĩ, ông Huỳnh Ngọc Tục - Tỉnh uỷ viên, Giám đốc Sở Công thương Gia Lai bị thu bằng “Cao cấp Lý luận Chính trị”.
Tháng 4/2014 Thanh tra Bộ VH-TT&DL đã có văn bản kết luận ông Trần Đình Sơn, hiệu trưởng Trường Cao đẳng nghề Du lịch Đà Lạt, sử dụng bằng thạc sĩ không được nhà nước công nhận.
Không phải là thạc sĩ đương nhiên theo luật không thể làm hiệu trưởng trường cao đẳng, thế nhưng hơn một năm sau ngày Thanh tra Bộ VH-TT&DL kết luận, ngày 8/5/2015 một bạn đọc gửi tới tòa soạn báo GDVN bức thư, xin trích nguyên văn một phần nội dung(trích nguyên văn, kể cả phần lỗi chính tả):
“Kính gửi nhà báo Xuân Dương: Tôi là người đả tố cáo ông Trân Đình Sơn Hiệu trưởng Trường Cao đằng Nghề Du lịch Đà Lạt cố tình sử dụng bằng thâc sĩ PUT dởm nhiều lần.
Vả đả sử dụng học vị Ths bất hợp pháp này ký lên văn bằng của HS, SV dến nay hậu quả này không thể khắc phục được. Vây mà ông ta vẫn không bị xủ lý. Còn tôi người quyết liệt dấu tranh tố cáo dể đưa ra ánh sánh vụ việc thì đang bị trả thù trù dập…”
Ảnh chụp màn hình thư gửi báo GDVN
Chuyện dùng bằng thạc sĩ “rởm” để ngồi ghế hiệu trưởng trường cao đẳng, không hiểu Bộ VH-TT&DL và chính quyền địa phương có biết quy định tiêu chuẩn hiệu trưởng trường cao đẳng ghi tại điểm b khoản 2 điều 20 Luật Giáo dục Đại học?
Cảm phục các ý kiến thẳng thắn, tâm huyết của ông Nguyễn Đình Quyền, song cũng phải nói thật, với những tư liệu chính xác có trong tay, sao ông không dẫn chứng cho bà con được mở mang tầm mắt, sao ông lại để cho bà con cũng phải “mơ màng” về người thật, việc thật như vậy?
Không ngần ngại để lại bút tích, trưng ra sự dốt nát của mình là bởi không ít vụ trưởng, giám đốc sở… kiến thức chuyên môn không quan trọng, người khác cần chứ họ không cần, khi nào cần đã có thư ký, đã có cấp dưới làm thay miễn là họ biết đọc lên bổng xuống trầm đúng lúc, đúng chỗ.
Điều quan trọng hơn là khi sai thì còn có thư ký hay văn thư giơ đầu chịu báng, thế nên những ai muốn được làm thư ký, trợ lý thì tiêu chuẩn đầu tiên là phải “cứng đầu”!
Cái được của các kỳ thi nâng ngạch chuyên viên dĩ nhiên là nâng cao trình độ công chức, song nhờ ý kiến của ông Quyền người dân mới vỡ ra, rằng cái được rõ nhất không phải là nâng cao trình độ mà là phát hiện ra một loại công chức mang tên “nguệch ngoạc”.
Như trao đổi của ông Quyền với phóng viên Tuoitre.vn, [3] thi chuyên viên cao cấp là phải có bằng “Cao cấp chính trị”.
Vậy tại sao lại có chuyện làm bài “nguệch ngoạc”? Người đi thi là “rởm”, là thi nhầm hay trình độ không thật? Trình độ không thật làm sao lấy được bằng cao cấp?
Cổ nhân có câu “cờ ngoài, bài trong”, cuộc chơi trên bàn cờ công chức người trong cuộc không thấy chứ mấy bác chầu rìa thì có thể nói vanh vách nước nọ, nước kia.
Cái “nguệch ngoạc” của thi chuyên viên có nguồn gốc từ cái “nguệch ngoạc” trước đó, mà cái “nguệch ngoạc” trước đó lại bắt nguồn từ … lúc nào không biết!
Có người tâm sự không muốn viết chữ “tiến sĩ” trước tên mình vì sợ bị “nhầm”! Có người còn muốn lấy lại học vị “phó tiến sĩ” vì lẽ ngày xưa, phó tiến sĩ đều được đào tạo ở nước ngoài, dẫu không phải là không có người dốt song dẫu sao cũng vẫn ít “dốt” hơn khối tiến sĩ đào tạo trong nước ngày nay.
Tiêu chuẩn đội ngũ cán bộ “hoạch định chính sách” đòi hỏi họ phải là “chuyên viên cao cấp”. Dẫu có viết bài nguệch ngoạc thì cùng lắm là “bút sa gà biến”, là lần sau thi lại, mà thi lại mãi chẳng lẽ không đỗ?
Như ông Quyền thổ lộ, ông mới chỉ tham gia chấm chuyên viên có mấy năm, và cũng chỉ là một trong nhiều thành viên chấm, vậy mấy chục năm từ trước đến nay và những “ông chấm” khác thế nào?
Bao nhiêu ông “nguệch ngoạc” đã trót lọt chui qua lỗ kim, đã thành người đủ trình độ “hoạch định chính sách”?
Nếu (nói nếu tức chỉ là giả thiết-tức là chưa dám khẳng định…) đội ngũ “hoạch định chính sách” bao gồm cả người tài, người không tài nhưng “trong sạch” và người dốt, không có cả lòng tự trọng lẫn liêm sỉ, nếu quả thật như thế liệu quốc gia có thể thoát vị trí đội sổ, liệu quốc gia có đủ dũng khí và tiềm lực để mà cất cánh bay lên?
Dân quê, dựa theo phát biểu của ông Nguyễn Đình Quyền mà “nguệch ngoạc” câu thơ sau: “Người nguệch lỗi tại đề thi, hôm nay ông ngoạc, mai thì ông nghênh”.
Một khi cơ chế đã chấp nhận hàng vạn người dùng bằng rởm trong bộ máy, một khi cái sự “rởm” của bằng cấp đã được chuyển hóa thành chức vụ, quyền lực, đã thành nếp sống thường nhật của không ít người đang chễm chệ những vị trí khá cao thì việc khắc phục không phụ thuộc vào ý chí của người dân mà vào chính sự thay đổi của cơ chế.
Vì sao cơ sự lại đến nỗi này?
Nói theo cách nói dân gian, vì chúng ta đưa vào chùa quá nhiều tượng chưa được nhập thần, hơn thế trong tượng lại chẳng có tí vàng nào yểm sẵn. Thế nên dù có đặt trên bệ, đó vẫn chỉ là khúc củi không hơn không kém.
Nhiều cây sẽ tạo nên rừng, rừng xanh sẽ là vành nôi cho sự sống sinh sôi nảy nở. Nhiều củi chẳng tạo nên cái gì mà còn có nguy cơ gây cháy, củi chất đống càng cao thì lửa càng bắt nhanh, điều này tiền nhân đã dạy, chẳng lẽ hậu thế không biết?
Thời xa xưa vào những năm 50 của thế kỷ trước, khi khai lý lịch, ai cũng ngại khi khai thành phần bản thân là trí thức.
Lý lịch trong sạch nghĩa là không thuộc một trong bốn thành phần “trí, phú, địa, hào”. Những “trí thật” vì tự ái cũng có, vì bị xếp vào hàng “không kiên định” cũng có, thế là đương nhiên đứng ở bên đường.
Tham gia đoàn thể, tổ chức, đương nhiên phải thuộc thành phần cơ bản, lý lịch phải trong sạch. Việc đó kéo dài mấy mươi năm khiến cho đội ngũ lãnh đạo cơ sở đa phần là những người trong sạch.
Bỗng một ngày nhân loại tỉnh ngộ, người ta bảo nền kinh tế ngày nay là nền kinh tế tri thức, đại diện cho phương thức sản xuất mới, tiên tiến chính là tầng lớp trí thức.
Tại nhiều quốc gia Âu, Mỹ và châu Á, công cuộc “trí thức hóa” được triển khai một cách bài bản, khoa học, họ vừa tự đào tạo vừa thu hút nhân tài nước ngoài.
Trong trào lưu chung của thế giới, chúng ta cũng vội vã theo họ, cũng vội vã “trí thức hóa” đội ngũ cán bộ mà phần lớn xuất thân từ nông dân của mình, thế nên mới có chuyện hàng vạn người sử dụng bằng “rởm” mà không bị xử lý.
Giáo sư Hoàng Tụy trong một bài trả lời phỏng vấn đăng trên Vietnamnet.vn ngày 5/3/2014 nói: “Dẫn chứng là có một ngành quan trọng còn ra hẳn thông tư cho các cán bộ trong ngành có bằng giả cần làm thủ tục để “hợp thức hóa” ! (thông tư này hồi đó đã đăng công khai trên báo)”.
Phát biểu của ông Quyền được nhiều người đồng tình, cũng được báo chí hưởng ứng, nhưng liệu sẽ có tác dụng ra sao khi cả nhân loại vẫn phải sống và chuyển động cùng trái đất, còn chúng ta bên trong vòm trời như các dân tộc khác, lại còn phải sống và song hành cùng “nguệch ngoạc”?
[1] http://vietnamnet.vn/vn/chinh-tri/236505/-thi-chuyen-vien-cao-cap-ma-lam-bai-nguech-ngoac-.html
[2]http://baobaovephapluat.vn/van-hoa-xa-hoi/phong-su-xa-hoi/201309/lay-lan-can-benh-bang-gia-te-nan-lam-bang-hoai-xa-hoi-2268814/
[3] http://tuoitre.vn/tin/chinh-tri-xa-hoi/20150512/cham-phuc-tra-thay-co-nguoi-truot-rat-xung-dang/746178.html
"Nhiều Giám đốc sở, Vụ trưởng lơ mơ, làng màng"
NGỌC QUANG
11/05/15 16:50
(GDVN) - Đánh giá rất thẳng thắn của Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp - ông Nguyễn Đình Quyền hẳn sẽ làm nhiều người lo ngại cho tương lai đất nước.
(GDVN) - Đánh giá rất thẳng thắn của Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp - ông Nguyễn Đình Quyền hẳn sẽ làm nhiều người lo ngại cho tương lai đất nước.
Lãng phí gây tổn hại nghiêm trọng đến ngân sách quốc gia
Sáng nay (11/5), Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về báo cáo bổ sung của Chính phủ về tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2014; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2015.
Dù đang đạt được những kết quả khả quan, nhưng trong mọi lĩnh vực vẫn luôn tiềm ẩn những rủi ro, xuất phát từ tư duy quản lý hành chính của cán bộ nhà nước.
Đây là vấn đề mà ngay cả Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng rất sốt ruột và liên tục đốc thúc các bộ, ngành, địa phương phải đặc biệt quan tâm.
Sáng nay, vấn đề này lại một lần nữa nóng lên khi Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp - ông Nguyễn Đình Quyền đặt vấn đề: Hiến pháp mới ban hành được gần 2 năm, các cơ quan, trong đó có Quốc hội đẩy mạnh và tăng cường làm chính sách nhưng chính sách đó có đi vào cuộc sống, được đổi mới và đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội hay không lại phụ thuộc đội ngũ cán bộ.
Ông Quyền dẫn ra một thí dụ khiến nhiều người giật mình: “Rất nhiều vấn đề về đội ngũ cán bộ không được đánh giá, mổ xẻ, xem xét.
Mấy hôm nay, tôi đi chấm thi chuyên viên cao cấp, tôi thấy đáng lo ngại vì trình độ dường như không nâng lên còn đi xuống.
Hôm qua, tôi chấm phúc tra mới thấy có những cán bộ không nên cho đi thi, bởi vì tự trọng rất kém, bài viết nguệch ngoạc mấy chữ.
Đó là Vụ trưởng, Giám đốc Sở, Phó Chủ tịch UBND. Khi thi vấn đáp thì rất nhiều Giám đốc sở, Vụ trưởng không nắm rõ về nội dung quản lý nhà nước, lơ mơ làng màng”.
Ông Nguyễn Đình Quyền: "Nhiều Giám đốc sở, Vụ trưởng lơ mơ, làng màng". ảnh: Ngọc Quang.
Từ vấn đề nhân sự rất đáng lo ngại ấy, ông Quyền dẫn sang câu chuyện nông nghiệp những tháng đầu năm gặp khó khăn, và đặt câu hỏi: Tại sao tất cả những vấn đề về cạnh tranh, đầu ra đầu vào cho nông dân đều đã được đặt ra, chúng ta có cả Nghị quyết của BCH Trung ương Đảng về nông nghiệp, nông dân và nông thôn mà cho đến hôm nay vẫn là câu chuyện dưa hấu?
Rồi ông Quyền khẳng định: "Đó là yếu tố cán bộ, từ người hoạch định chính sách đến cán bộ tổ chức thực hiện chính sách đều có vấn đề về năng lực, trách nhiệm. Những tồn tại hôm nay được báo trước rất nhiều năm nhưng vẫn hiện hữu, kéo dài.
Chuẩn bị Đại hội Đảng xem xét nhân sự khóa tới rồi thì phải đánh giá nghiêm túc đội ngũ cán bộ trong bộ máy nhà nước, đặc biệt đội ngũ trong điều hành, quản lý nhà nước xem năng lực đáp ứng đến đâu.
Khi bắt được bệnh thì mới có giải pháp nâng cao năng lực, vì nó quyết định sự phát triển kinh tế xã hội trên rất nhiều lĩnh vực, cho nên cần làm nghiêm".
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp cho rằng, cải cách hành chính từ 2001 đến 2010 cơ bản thất bại, giờ đến cải cách giai đoạn 2011-2020 đã đi được nửa chặng đường nhưng chưa có chuyển biến mang tính đột biến.
Đây là điều rất đáng báo động. Đồng thời đề nghị Chính phủ cần có đánh giá về năng lực, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ hành chính Nhà nước.Từ những phát biểu rất thẳng thắn của ông Nguyễn Đình Quyền, hẳn nhiều người sẽ nhớ lại, chỉ cách đây chưa đến một năm Tổ chức Lao động quốc tế xếp năng suất lao động của Việt Nam thuộc nhóm thấp nhất khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Cụ thể là thấp hơn Singapore 15 lần, thấp hơn Nhật Bản 11 lần và thấp hơn Hàn Quốc khoảng 10 lần, thấp hơn Malaysia gấp 5 lần, thấp hơn Thái Lan gấp 2,5 lần.
Và điều nguy hiểm là trong cái sự yếu kém ấy có nguồn gốc từ tư duy quản lý của nhiều lãnh đạo ở các bộ, ngành cho tới địa phương như chia sẻ rất thật của Đại biểu Quốc hội về tình trạng "hậu duệ - quan hệ - tiền tệ - trí tuệ", hay Công chức ma hưởng lương không làm việc, chỉ thích làm quan.
Bàn về công tác cán bộ, ông Vũ Mão - nguyên Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội bình luận: "Về việc nhìn nhận, đánh giá cán bộ lâu nay thường là nhìn vào lý lịch, bằng cấp, học hàm học vị.
Người ta hay nhìn vào hồ sơ xem trình độ học vấn thế nào, học ở đâu, đã luân chuyển chưa... Những yếu tố này rất cần, nhưng không phải là quyết định. Để đánh giá cán bộ công bằng thì nên có thi tuyển để cọ sát, tạo sự cạnh tranh công bằng.
Chúng ta cần nghiên cứu để sớm tiến tới đổi mới thực sự trong công tác nhân sự cấp cao. Nếu chúng ta làm được như vậy thì sẽ đảm bảo được 3 yếu tố:
Thứ nhất, phát huy tính dân chủ, vì cán bộ là để phục vụ nhân dân thì trước khi được bố trí vào vị trí ấy, nhân dân phải biết những ứng viên đó có xứng đáng không.
Thứ hai việc công khai danh tính các ứng viên từ đầu sẽ tránh được chạy chức, chạy quyền, vì các ứng viên sẽ phải cạnh tranh sòng phẳng bằng chính tài năng của mình thông qua chương trình hành động đích thực.
Thứ ba, qua việc công khai như vậy thì sẽ hạn chế tối đa chuyện bỏ lọt nhân tài".
Bác Hồ từng nói "Cán bộ là cái gốc của mọi công việc". Vì vậy, sẽ là họa lớn cho đất nước nếu Vụ trưởng, Giám đốc sở cũng... lơ mơ, làng màng.
Ngọc Quang
No comments:
Post a Comment