IS 'phá thành phố cổ ở Iraq' gây phẫn nộ

BBC

6 tháng 3 2015

 Các bức tượng và tranh khắc đá bị IS coi là những 'thần tượng giả dối'

Các nhà khảo cổ và nhiều quan chức bày tỏ giận dữ trước việc dân quân Nhà nước Hồi giáo (IS) dùng máy ủi phá cổ vật ở thành phố Nimrud, Iraq.

Hôm thứ Năm 05/03, IS – đang nắm kiểm soát dải đất dọc Iraq và Syria – bắt đầu phá hủy khu vực thành cổ được lập nên từ thế kỷ 13 trước Công nguyên, các quan chức Iraq cho biết.

Người đứng đầu cơ quan phụ trách văn hóa của Liên Hiệp Quốc (LHQ) lên án các vụ phá hủy “có hệ thống” ở Iraq là “tội ác chiến tranh”.

IS nói các đền thờ và tượng cổ là những “thần tượng giả dối” cần phải bị dẹp bỏ.

“Họ đang xóa đi lịch sử của chúng tôi,” nhà khảo cổ học người Iraq, Lamia al-Gailani nói.

Nimrud cách Mosul khoảng 30 km về phía Đông Nam.

Rất nhiều hiện vật tìm thấy ở đây đã được đưa về bảo tàng ở Baghdad và ra nước ngoài, nhưng khu vực vẫn còn nhiều cổ vật khác.

Nỗ lực phá hoại Nimrud bị so sánh với với vụ Taliban phá khối điêu khắc tượng Phật Bamiyan bằng đá cổ ở Afghanistan năm 2001, theo phóng viên Jim Muir của BBC ở Beirut, Lebanon.

IS cũng bán các hiện vật cổ và đây là một trong những nguồn thu chính của nhóm.

'San bằng'

Bức hình cho thấy một dân quân IS đang khoan phá tượng Lamassu

IS “tấn công thành phố lịch sử Nimrud và dùng máy móc hạng nặng để xúc ủi,” Bộ du lịch và di tích nói hôm thứ Năm 05/03.

Bộ này cũng cho biết phe dân quân tiếp tục “thách thức ý chí của thế giới và tình cảm của nhân loại”, và kêu gọi nhóm họp Hội đồng Bảo an LHQ để bàn cách bảo vệ di sản văn hóa tại Iraq.

Nimrud là khu vực khá rộng, vẫn chưa rõ liệu khu vực này đã hoàn toàn bị phá hủy hay chưa, phóng viên BBC phân tích.

Nhưng một nguồn địa phương nói với hãng tin Reuters: “Các thành viên của IS đã đến thành phố khảo cổ Nimrud cướp những đồ giá trị trong đó và bắt đầu san bằng mọi thứ.

“Những nơi từng có tượng và tường thành, hay kể cả lâu đài cũng đã bị IS phá hoại hoàn toàn.”

Irina Bokova, phụ trách UNESCO, lên án hành động trên.

“Đây lại là vụ tấn công khác lên người Iraq, nhắc nhở chúng ta rằng không có gì là an toàn trong vụ thanh trừng văn hóa ở đất nước này: họ nhắm tới cuộc sống của loài người, của những người thiểu số, bằng cách phá hủy một cách có hệ thống các di sản cổ đại của nhân loại,” bà nói.

“Phá hoại các di sản văn hóa có chủ đích có thể cấu thành tội ác chiến tranh."

Nimrud nằm ở phía Đông Nam thành phố Mosul, hiện do IS nắm kiểm soát. Trong hình là các công nhân Iraq làm sạch tượng

Tiến sỹ Gailani nói với BBC: “Nimrud đối với Iraq và với tôi, một nhà khảo cổ, là một trong những nơi quan trọng nhất. Vẫn có rất nhiều hiện vật ở đây – tượng và các khối tranh khắc, hay tượng Lamassu hình đầu người mang thân bò có cánh.

“Họ đang xóa đi lịch sử của chúng tôi. Tôi mong đây là cơn ác mộng mà mình có thể tỉnh thoát.”

Hồi tuần trước, IS đưa ra đoạn video cho thấy dân quân dùng búa đập phá các hiện vật trong một bảo tàng ở Mosul.

Người ta nhìn thấy một dân quân IS khoan và dỡ bỏ vật trông giống tượng bò có cánh bằng đá.

Vụ tấn công này cũng bị UN lên án là tội ác chiến tranh.

IS vẫn đang kiểm soát Mosul, thành phố lớn thứ hai của Iraq, và các khu vực xung quanh từ hồi tháng 06/2014.

Đây là nơi có gần 1.800 khu vực khảo cổ trên tổng số 12.000 địa điểm có đăng ký ở Iraq.

Các lực lượng người Iraq và dân quân Shia cũng đã phối hợp nhằm đánh đuổi IS khỏi thành phố Tikrit ở miền Bắc, với sự giúp đỡ của Iran