Friday, March 6, 2015

TQ xây đảo để kiểm soát Biển Đông

Thứ năm, 5/3/2015 | 17:41 GMT+7

Việt Nam yêu cầu Trung Quốc dừng ngay xây dựng ở Trường Sa

Việt Nam yêu cầu Trung Quốc chấm dứt ngay việc xây dựng trái phép tại quần đảo Trường Sa và đóng góp một cách có trách nhiệm trong việc duy trình hoà bình, an ninh khu vực. 

Trung Quốc biện bạch cho hoạt động cải tạo ở Biển Đông / Vì sao Trung Quốc không ngừng tăng ngân sách quốc phòng

 Hoạt động xây dựng của Trung Quốc ở bãi đá Chữ Thập hôm 14/11. Ảnh: IHS Jane's

"Việc Trung Quốc xây dựng, mở rộng trái phép công trình trên các bãi, đá và làm thay đổi nguyên trạng tại khu vực quần đảo Trường Sa không chỉ xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam, mà còn vi phạm DOC, đã được ký kết giữa Trung Quốc và ASEAN", bà Phạm Thu Hằng, phó phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam hôm nay nói, đề cập đến Tuyên bố của các bên về ứng xử Biển Đông (DOC).

"Việt Nam phản đối và yêu cầu Trung Quốc chấm dứt ngay những hành động sai trái đó", bà Hằng nói.

Bà phó phát ngôn khẳng định quan điểm của Việt Nam về việc này là rõ ràng, nhất quán và Việt Nam có đầy đủ căn cứ pháp lý cùng bằng chứng lịch sử để khẳng định chủ quyền của mình tại hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.

Một loạt các đá ở Trường Sa mà Trung Quốc đang xây dựng đều thuộc chủ quyền của Việt Nam, bị Trung Quốc chiếm giữ bằng vũ lực, trong đó có những đá có vị trí chiến lược như đá Chữ Thập, Gạc Ma.

Tại đá Gaven, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, Trung Quốc đưa quân đồn trú trái phép từ năm 2003. Bắc Kinh bắt đầu xây đảo nhân tạo, với quy mô hơn 70.000 m2 vào năm ngoái. Các tòa nhà chính trên đảo nhân tạo dường như có tháp phòng không, theo Trung tâm Chiến lược và Nghiên cứu Quốc tế của Mỹ.


Hình trái là một công trình Trung Quốc xây dựng trên bãi đá Gaven thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam vào cuối tháng 3 năm ngoái. Trong hình phải, công trình này đã được nối với một đảo nhân tạo mới thông qua một con đường đắp cao. Ảnh:IHS Jane's

Cũng trong cuộc họp báo hôm nay, trả lời câu hỏi của phóng viên về phản ứng của Việt Nam trước việc Trung Quốc tăng ngân sách quốc phòng năm 2015, bà Hằng cho biết: "Chúng tôi mong rằng với tư cách là uỷ viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc và có vai trò quan trọng ở khu vực, Trung Quốc sẽ đóng góp có trách nhiệm và xây dựng trong việc duy trì hoà bình, ổn định, an ninh, hợp tác và phát triển ở khu vực cũng như trên thế giới".

Trung Quốc thông báo tăng chi tiêu quân sự thêm 10,1% trong năm nay, lên 144 tỷ USD. Năm ngoái, chi tiêu quốc phòng của Trung Quốc tăng 12,2% lên 130 tỷ USD. Quốc gia này hiện đang có mức chi tiêu quân sự lớn thứ hai thế giới, chỉ sau Mỹ.

Trọng Giáp

BBC

TQ xây đảo để kiểm soát Biển Đông

Nguyễn Xuân Vĩnh Gửi tới BBC từ Frankfurt, Đức 2 tháng 3 2015

 TQ đã tiến hành xây đảo nhân tạo tại nhiều điểm thuộc Quần đảo Trường Sa đang có tranh chấp

 Từ vài năm nay giới quan sát về chính trị và quân sự ghi nhận là Trung Quốc tăng cường những nỗ lực để củng cố chủ quyền tại quần đảo Trường Sa.

Việc Trung Quốc xây dựng đồn quan sát cùng với bãi đáp trực thăng trên đảo Gạc Ma (Johnson South Reef) đã được chú ý và theo dõi từ năm 2012. Ngoài đảo Gạc Ma, hoạt động xây dựng còn có trên những đảo Việt Nam gọi là Đá Chữ Thập (Fiery Cross Reef), Đá Lạc (Gaven Reefs) và Đá Tư Nghiã (Hughes Reef).

Nhưng đầu năm 2015, hình chụp từ vệ tinh đã phát hiện ra một sự phát triển vô cùng nhanh chóng trong việc kiến thiết đảo nhân tạo trên những vùng này.

Ráo riết xây dựng

Những hình ảnh vệ tinh được công ty thông tin quân sự IHS Jane’s phân tích cho thấy là trên Đá Tư Nghiã, cái cấu trúc được xây trên mõm đá lú ra khỏi mặt nước đã tăng từ 380 mét vuông trong năm 2004 lên thành một đảo nhân tạo với diện tích là 75.000 mét vuông, một diện tích bằng khoảng 14 sân đá banh.

Sự phát triển còn rõ rệt hơn nữa trên Đá Lạc. Ở đây hình vệ tinh chụp vào cuối tháng Ba 2014 cho thấy một cái nền nhỏ trên bãi san hô, nhưng đến tháng Tám một đảo nhân tạo lớn đã thành hình kế bên đó, và cuối tháng Giêng 2015 một bãi đáp trực thăng đã được xây kế bên đảo nhân tạo đó cũng như những cái cầu nối cả ba cấu trúc với nhau.

Theo IHS Jane’s thì đảo nhân tạo lớn nhanh nhất là Đá Chữ Thập. Từ tháng Tám đến tháng Mười Một 2014, đảo này đã được bồi đắp thành một mảnh đất dài khoảng 3.000 mét và rộng khoảng 200 mét, đủ để xây một sân bay.

Các nước trong vùng, đặc biệt là Phi Luật Tân đã lên tiếng phản đối. Chính phủ Phi Luật Tân đã đệ đơn kiện đến Tòa án Quốc tế về luật biển của Liên Hiệp Quốc (International Tribunal for the Law of the See, ITLOS).

 Việc xây đảo được TQ bắt đầu từ cuối thập niên 1990. Trong hình là cảnh chụp hôm 20/3/1999 cho thấy TQ đang xây cất trên Đá Vành Khăn (Rặng Mischief)

Hoa Kỳ cũng đã lên tiếng yêu cầu Trung Quốc dừng những hành động gây sự bất ổn này trong vùng, nhưng đến nay Trung Quốc không phản ứng.

Còn chính phủ Việt Nam thì vẫn im lặng.

Các quốc gia khác có sở hữu đảo trong vùng tuy cũng có những hoạt động kiến thiết, nhưng theo Thứ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ Daniel Russel thì việc xây đảo nhân tạo của Trung Quốc vượt xa tất cả những gì các nước này đã thực hiện từ xưa đến nay.

Sự phản đối có lẽ cũng vô ích vì kiến thiết ở bốn đảo nhân tạo tại vùng Trường Sa dường như thuộc vào một chương trình quy mô được bắt đầu sau khi ông Tập Cận Bình lên nắm quyền ở Trung Quốc năm 2012.

Theo báo Wall Street Journal thì việc xây dựng trên hai đảo Đá Chữ Thập và Đá Lạc đã được bắt đầu trong năm 2014, bất chấp những phản đối của các nước láng giềng, và song song với những lời tuyên bố có tính cách ôn hoà của chính phủ Trung Quốc.

Mục tiêu quân sự?

Theo các nhà phân tích quân sự thì cấu trúc của đảo nhân tạo trên Đá Lạc rất giống cấu trúc trên Đá Tư Nghiã, cho nên có thể cấu trúc trên Đá Tư Nghiã là mẫu cho những đảo nhân tạo khác sẽ được xây dựng hàng loạt.

Mục tiêu của Trung Quốc có thể là xây dựng một chuỗi những căn cứ trên các quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa để bắt buộc các quốc gia khác từ bỏ những đòi hỏi chủ quyền trong vùng này.

Việc Trung Quốc kéo Giàn khoan 981 vào biển Đông hồi tháng 5/2014 khiến người dân VN ở trong và ngoài nước tiến hành nhiều cuộc biểu tình phản đối 

Các đảo nhân tạo đều có đặc tính quân sự rõ rệt vì có trang bị radar và ổ súng phòng không. Các đảo này có thể được dùng để kiểm soát mặt biển và không phận của toàn vùng cũng như làm căn cứ hậu cần cho tàu hải quân để đi tuần sâu hơn về miền nam biển Đông.

Đặc biệt là Đá Chữ Thập cũng sẽ có một hải cảng vừa cho thuyền vận tải và chiến hạm lớn sử dụng.

Sân bay trên Đá Chữ Thập có thể được dùng để yểm trợ cho hoạt động của chiếc hàng không mẫu hạm Liêu Ninh trên biển Đông.

Quần đảo Trường Sa cách đảo Hải Nam hơn 1.100 km, quá xa để các khu trục cơ từ đất liền có thể yểm trợ hữu hiệu vì không quân Trung Quốc chưa có kỹ thuật tiếp xăng trong lúc bay như không quân của Hoa Kỳ hoặc các nước Âu Châu. Sân bay này có thể giúp Trung Quốc khắc phục nhược điểm đó.

Máy bay trinh sát hoặc chiến đấu đóng tại đây có thể tiến xa xuống miền nam. Và tất nhiên là các đồn này đều có thể được dùng để chứa quân và làm bàn đạp để tiến chiếm các đảo khác.

Với những đảo này, Trung Quốc nhấn mạnh những đòi hỏi chủ quyền trên Biển Đông. Một số nhà phân tích Hoa Kỳ cho rằng Trung Quốc có thể dùng những đảo này để thiết lập một Vùng Nhận diện Phòng không (Air Defense Identification Zone) trên biển Đông.

Mối đe dọa cho Việt Nam

Với sân bay trên Đá Chữ Thập và các đồn trên các đảo khác, Trung Quốc trong trường hợp xung đột có thể cắt đứt đường tiếp tế cho đảo Sinh Tồn một cách dễ dàng và có thể uy hiếp đảo Trường Sa.

Nhìn từ khía cạnh của Việt Nam, những hoạt động lập đảo của Trung Quốc là một điều đáng lo ngại.

Cái đồn trên Đá Gạc Ma nằm ở phía nam của Đảo Sinh Tồn (Sin Cowe Island), cách đảo này khoảng 30 km. Đồn Đá Lạc nằm cách Đảo Sinh Tồn khoảng 41 km về hướng tây bắc. Căn cứ và sân bay trên Đá Chữ Thập nằm khoảng 150 km về hướng tây nam đảo Sinh Tồn.

Đảo Sinh Tồn là một trong ba đảo lớn nhất của Việt Nam tại quần đảo Trường Sa và như thế lại nằm ở giữa ba căn cứ quân sự của Trung Quốc. Đá Chữ Thập cũng nằm cách Đảo Trường Sa, đảo lớn nhất của Việt Nam tại đây, khoảng 160 km về hướng đông bắc.

Với sân bay trên Đá Chữ Thập và các đồn trên các đảo khác, Trung Quốc trong trường hợp xung đột có thể cắt đứt đường tiếp tế cho đảo Sinh Tồn một cách dễ dàng và có thể uy hiếp đảo Trường Sa.

Và có thể nói là tất cả các đảo của Việt Nam phiá bắc của đảo Sinh Tồn, trong đó có đảo Song Tử Tây (Southwest Cay), đảo lớn thứ nhì của Việt Nam, và đảo Nam Yết (Namyit Island), đảo lớn thứ năm, đều bị đe dọa qua những đảo nhân tạo của Trung Quốc.

Trong Thế chiến thứ hai, quân đội Hoa Kỳ đã áp dụng một chiến lược được gọi là "island hopping“, chiến lược nhảy từ đảo này sang đảo kia, để chiến thắng quân đội Nhật. 


Hiện Trung Quốc đã có hàng không mẫu hạm Liêu Ninh hoạt động trên biển Đông

Các cánh quân Mỹ đã đánh chiếm những vùng đất liền và đảo của Nhật có vị trí chiến lược quan trọng, nằm gần những tuyến đường tiếp tế, nhưng chỉ có lực lượng phòng thủ nhỏ, thay vì đánh vào những căn cứ có lực lượng phòng thủ mạnh.

Quân đội Mỹ đã tránh thiệt hại lớn nhưng đã đưa Nhật vào thế bị động và khó khăn vì những đường dây tiếp tế bị cắt đứt. Những căn cứ phải thất thủ vì thiếu đạn dược và thực phẩm.

Những hoạt động xây đảo nhân tạo của Trung Quốc chung quanh các đảo của Việt Nam hiện hơi giống chiến lược nhẩy đảo đó.

Với một cái nhìn khách quan và theo logic thì Việt Nam bây giờ phải có một thay đổi cấp bách trong chính sách ngoại giao và quốc phòng.

Nhưng trong hậu trường chính trị Việt Nam, không ai biết được có những động lực gì thúc đẩy giới cầm quyền trong các chính sách với Trung Quốc.

Liệu người dân Việt Nam lại phải chuẩn bị tinh thần để chấp nhận hy sinh quân sĩ và lãnh thổ một lần nữa sau năm 1975 và 1988?

Bài viết thể hiện quan điểm và cách hành văn của tác giả, một kỹ sư hàng không hiện đang sống tại Cộng hòa Liên bang Đức.


VNEXPRESS 
Thứ tư, 25/2/2015 | 05:00 GMT+7

Vì sao Trung Quốc tăng tốc xây chuỗi đảo nhân tạo trên Biển Đông

Trung Quốc đang tăng tốc xây dựng chuỗi đảo nhân tạo trên Biển Đông nhằm che đi nguyên trạng thật, gây nhiễu loạn các bằng chứng mà tòa án có thể xem xét trong vụ kiện "đường lưỡi bò" Philippines đưa ra, một chuyên gia nhận định.

Trung Quốc tăng tốc xây các đảo trái phép trên Biển Đông / Trung Quốc bồi đắp đảo mới ở Trường Sa

Hình trái là một công trình Bắc Kinh xây dựng trên bãi đá Gaven thuộc quần đảo Trường Sa vào cuối tháng 3 năm ngoái. Trong hình phải, công trình này đã được nối với một đảo nhân tạo mới thông qua một con đường đắp cao. Ảnh: IHS Jane's

Theo các bức ảnh chụp từ vệ tinh do IHS Jane's đưa ra hồi tuần trước, người ta dễ dàng nhận thấy Trung Quốc đang tiến hành xây dựng và mở rộng chuỗi đảo nhân tạo thuộc quần đảo Trường Sa, thuộc chủ quyền của Việt Nam, trên Biển Đông với một tốc độ nhanh chóng bằng cách tạo dựng tại đây các đường băng, doanh trại quân sự hay bến cảng tương đối đồ sộ về quy mô.

Động thái này buộc giới chuyên gia phải đặt câu hỏi quanh việc Trung Quốc sử dụng các đảo nhân tạo này để làm gì? Và liệu các công trình đó có đủ khả năng làm thay đổi luật pháp quốc tế cũng như diện mạo địa chính trị của châu Á - Thái Bình Dương hay không?

"Nếu Trung Quốc thật sự có thể xây dựng đường băng cùng các kiến trúc khác trên những đảo nhân tạo nước này đang bồi đắp thì tuyên bố chủ quyền của họ đối với các vùng biển sẽ được củng cố mạnh mẽ hơn bao giờ hết", Foreign Policy dẫn lời ông James Holmes, giáo sư chiến lược tại Đại học Chiến tranh Hàng hải Mỹ (USNW), nhận định.

Ông M. Taylor Fravel, chuyên gia về chính sách hàng hải Trung Quốc tại Viện Công nghệ Massachusetts thì đánh giá, bằng cách biến bãi đá thành căn cứ quân sự, Trung Quốc sẽ giành được nhiều lợi thế hơn trong việc điều động các đội tuần duyên hay tàu chiến tại những vùng biển cách xa bến cảng của nước này, từ đó gia tăng áp lực lên các nước láng giềng.

Trung Quốc có nguy cơ sẽ lặp lại những hành động trắng trợn vào mùa hè năm ngoái, khi nước này ngang nhiên hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 (HD-981) trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam suốt hơn hai tháng. Giả thiết này có vẻ sẽ sớm thành hiện thực với việc Bắc Kinh vừa công bố phát hiện một mỏ khí thiên nhiên "trữ lượng lớn" trên Biển Đông.

Dựa trên các công trình mà Bắc Kinh đang ráo riết xây dựng, giới quan sát không ngần ngại cho rằng ý đồ đầu tiên của Trung Quốc đối với chuỗi đảo nhân tạo có liên quan đến mục tiêu quân sự. Cựu cố vấn an ninh quốc gia Philippines Roilo Golez từng miêu tả mỗi đảo này là "một tàu sân bay không thể đánh chìm".

Bãi đá Tư Nghĩa thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam là một ví dụ điển hình. Nó được thiết kế như một pháo đài nổi, vừa có bãi đáp cho máy bay trực thăng, vừa sở hữu cầu cảng cho chiến hạm neo đậu. Những công trình tương tự cũng xuất hiện tại các đảo khác.

Theo một số nhà phân tích từ IHS Jane's, đảo nhân tạo còn giúp Bắc Kinh tăng cường năng lực khống chế toàn khu vực, cả ở trên không và trên biển. Từ những đảo này, Trung Quốc dễ dàng điều động các đội trực thăng làm nhiệm vụ giám sát, đặc biệt hữu dụng trong các chiến dịch săn ngầm.

Một báo cáo của chính phủ Mỹ cho hay đường băng mà Bắc Kinh mới xây trên bãi đá Vành Khăn thuộc quần đảo Trường Sa sẽ cho phép quân đội Trung Quốc mở rộng đáng kể tầm phóng của hệ thống tên lửa phòng không.

Mặt khác, theo ông Peter Dutton, giám đốc Viện Nghiên cứu Trung Quốc thuộc USNW, tham vọng khác mà Bắc Kinh muốn đạt được sau khi hoàn thành quá trình xây dựng chuỗi đảo là thiết lập một vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) trong khu vực.

Bắc Kinh cũng có thể sử dụng các đảo nhân tạo làm chỗ dựa cho lực lượng tàu bán quân sự và dân sự. Chuỗi đảo nhân tạo chắc chắn sẽ "là phương tiện hỗ trợ đắc lực cho hoạt động của các đội tàu cá, góp phần đẩy mạnh công tác thăm dò dầu khí cũng như thực thi pháp luật trên biển của Trung Quốc", ông Dutton nhấn mạnh.

Theo ông Carl Thayer, giáo sư tại Học viện Quốc phòng Australia, đảo nhân tạo không những có thể là kho tiếp liệu cho chiến hạm mà còn là đồn trú hậu cần đối với tàu đánh cá hoặc tàu cảnh sát biển Trung Quốc.

Gây nhiễu loạn

Đề cập tới ý đồ của Trung Quốc khi ồ ạt đẩy nhanh tiến độ xây dựng trái phép các đảo nhân tạo trên Biển Đông, Mira Rapp Hooper, giám đốc Tổ chức Sáng kiến Minh bạch Hàng hải châu Á (AMTI) thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, cùng các đồng nghiệp đặt giả thuyết Bắc Kinh đang nỗ lực phủ nhận thách thức pháp lý mà Philippines nêu ra từ đầu năm 2013 nhằm chống lại tuyên bố chủ quyền của họ.

Manila đã kiện Trung Quốc ra Tòa án Trọng tài Thường trực Hague, yêu cầu phân xử liệu các thực thể thuộc quần đảo Trường Sa mà Trung Quốc đang tiến hành xây dựng là đảo hay các bãi đá.

Theo Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS), một hòn đảo phải hình thành tự nhiên và vẫn nổi trên mặt nước khi thủy triều dâng mới đem lại nhiều ý nghĩa cho bên tuyên bố chủ quyền. Trái lại, các bãi đá, đảo đá không thể duy trì sự sống con người hay đời sống kinh tế thì không có vùng đặc quyền kinh tế hay thềm lục địa.

Trung Quốc từ chối tham gia vụ kiện đồng thời tuyên bố không chấp nhận mọi phán quyết của tòa án trọng tài quốc tế. Tuy nhiên, việc nước này xây dựng các đảo nhân tạo phần nào vẫn có mối liên quan đến thách thức pháp lý mà Manila đặt ra, Jay Batongbacal, giám đốc Viện Nghiên cứu các Vấn đề Hàng hải và Luật Biển Philippines, nhận xét.

Bằng cách che đậy đi nguyên trạng thật của các thực thể này, chiến lược cải tạo của Trung Quốc đang "gây nhiễu loạn" các bằng chứng mà tòa án có thể cần để đưa ra phán quyết cuối cùng. Vấn đề sẽ trở nên "nan giải khi các thực thể bị biến đổi vĩnh viễn", Gregory Poling từ AMTI nhấn mạnh.

Vũ Hoàng

No comments:

Post a Comment