Israel - Càng thắng càng thua - Hamas 'sẽ không ngừng bắn’

BBC

Israel - Càng thắng càng thua 

Tiến sĩ Nguyễn Phương Mai

Đại học Khoa học Ứng dụng Amsterdam

Cập nhật: 08:58 GMT - thứ tư, 30 tháng 7, 2014

Đã ba tuần trôi qua kể từ khi Israel chính thức đổ quân vào Gaza. Tính đến trước giờ tạm ngừng bắn, từ phía Palestine có hơn 1000 người chết, gần 800 người là thường dân. Phía Israel mất 53 mạng người, trong đó có 3 thường dân.

Tháng Ramadan đáng lẽ là thời gian của hân hoan và chúc phúc đã trở thành tháng địa ngục đối với những người dân ở Gaza.

Chủ đề liên quan

• Trung Đông

'Thua trong trận chiến thông tin'

Nhìn lướt qua các bản tin chính rất dễ có cảm giác như cả thế giới đang lên án Israel.

Những bức ảnh đẫm máu của thường dân vô tội, các dãy phố bị san bằng thành bình địa và xác thây trẻ con bị đạn xé tanh bành là những âm thanh choáng ngất với người đọc, át đi tất cả mọi câu chữ.

Người ta thường đồn về sự thâu tóm và ảnh hưởng sâu rộng của Israel trong các hành lang chính trị và báo chí.

Sự ảnh hưởng này thực sự lớn đến mức nào thì còn nhiều tranh cãi, nhưng đối với nhiều người dân Trung Đông, tay chân của Israel thâu tóm và chi phối gần như toàn bộ nền báo chí thế giới. Thuyết âm mưu gắn với Israel nhiều vô số.

Bất kỳ sự kiện nào xảy ra cũng có thể được quy kết cho âm mưu của Israel, thậm chí cả ISIS ở Syria và Iraq cũng bị cho là do Israel giật dây để người Hồi đánh giết lẫn nhau.

Tuy nhiên, nếu so sánh một cách công bằng, sự ảnh hưởng này, nếu có thật, cũng dường như đang thất thế trước một làn sóng kết đoàn của 54 quốc gia có đa số dân Hồi giáo trên thế giới, hoặc ít nhất cũng là vài trăm triệu dân ở Trung Đông gần như đồng lòng phản đối Israel.

Vũ trang bằng một thứ vũ khí có sức mạnh bom tấn hơn bất kỳ loại súng ống lựu đạn nào, mạng xã hội ba tuần qua như một mồi lửa tràn ngập các kênh thông tin, nhấn chìm Israel vào một cơn lũ xoáy của những lời rủa xả.

Không gì khiến trái tim thế giới dễ lay chuyển hơn là một bức ảnh trẻ con chết vùi trong đất cát.

Người Hồi giáo ở Sri Lanka phải đối chiến dịch 

của Israel ở Gaza

Chỉ cần một cú nhấn click, facebook, blog, twitters…tràn ngập ảnh những hài nhi tan nát. Những người ủng hộ Palestine đã đánh trúng tâm lý của một thế giới có trái tim mong manh, ai cũng có ít nhiều mặc cảm tội lỗi, chỉ còn những đứa trẻ là trong sáng thiên thần.

Để so sánh, chúng ta có thể liên tưởng đến bức ảnh nổi tiếng về cô bé Kim Phúc trần truồng gào khóc chạy trên đường sau khi bị bom napalm đốt cháy năm 1972.

Khi phóng viên Nick Ut bấm máy, anh hiểu rằng tấm ảnh này sẽ chấm dứt cuộc chiến Việt Nam. Đơn giản vì dư luận Mỹ không thể không kinh hoàng khi nhìn thấy một sinh linh vô tội bị nghiền nát trong bom đạn.

Giờ đây, không chỉ có một Nick Ut mà hàng nghìn người 24/7 chụp hàng nghìn những bức ảnh Kim Phúc mới, cùng với hàng triệu người 24/7 truyền đi thông điệp về sự man rợ của Israel.

Cội nguồn của cuộc chiến

Palestine là một vùng đất rộng lớn nằm ở phía Tây bán đảo Ả Rập, là nơi sinh sống của hàng trăm bộ lạc Ả Rập và cũng là nơi vương quốc cổ xưa Israel được thành lập từ 3000 năm trước.

Người Do Thái mất nước đã lâu, chỉ còn một bộ phận rất nhỏ bám trụ lại mảnh đất mà họ tin rằng Thượng Đế đã hứa ban cho trong Kinh Cựu Ước (Promised Land). Dân Do Thái trước thế chiến chiếm vỏn vẹn 3% dân số của toàn vùng Palestine.

Năm 1897, một phóng viên Do Thái người Áo-Hung tên là Theodor Herzl dấy lên phong trào kêu gọi phục hưng nhà nước Do Thái tên là Zionism (bắt nguồn từ chữ Zion, chỉ Jerusalem). 

Kể từ đó, Zionism khiến hàng ngàn người Do Thái quay trở về Palestine, lên đến đỉnh điểm khi thảm họa diệt chủng Đức Quốc Xã giết 5 triệu rưỡi dân Do Thái.

Người Do Thái từ châu Âu ồ ạt tìm cách mua lại đất đai ở Palestine khiến người Ả Rập vô cùng tức giận. Liên Hợp Quốc (LHQ) bèn đề xuất việc chia vùng Palestine làm hai phần, một cho dân Do Thái Palestine lập nhà nước Israel, một cho dân Hồi giáo Palestine thành lập nhà nước Ả Rập thống nhất, riêng Jerusalem thì trở thành đặc khu quốc tế do LHQ kiểm soát.

Dân Do Thái Palestine đồng ý và lập tức thành lập nhà nước Israel. Dân Hồi ở Palestine kịch liệt phản đối. Họ cho rằng cả vùng Palestine phải được công nhận là một nhà nước độc lập duy nhất, và vì đa số dân chúng là người Hồi nên theo nhà nước mới thành lập phải là nhà nước Hồi giáo.

Chỉ một ngày sau khi nhà nước Israel non trẻ tuyên bố thành lập, liên minh 5 nước khổng lồ quanh đó gồm Ai Cập, Jordan, Syria, Iraq và Li Băng đồng loạt nổ súng tấn công với danh nghĩa đồng minh bảo vệ người Hồi Palestine thấp cổ bé họng.

Đất đai giành giật, chiếm đi cướp lại xóa nhòa đường biên vốn do LHQ đề xuất. Israel mới đầu chỉ là tự vệ, sau càng chiến càng hăng, một mình đánh tan tác liên quân Hồi giáo, trên đà thắng thế chiếm luôn cả Jerusalem làm thủ đô, rồi kiểm soát cả một phần lớn vùng đất của người Hồi Palestine, đẩy hàng chục ngàn dân Hồi tị nạn không còn chỗ quay về, vì thế nên đây còn gọi là vùng bị chiếm đóng.

Chiến lược phủ đầu

Vùng Palestine cho đến giờ vẫn chỉ có Israel là nhà nước được công nhận. Gaza và các phần còn lại của Palestine vẫn chưa có danh tính của một nhà nước độc lập và phần lớn nằm dưới quyền giám sát của Israel.

Tuy nhiên, chính tình trạng không chủ quyền này khiến bất kỳ động thái quân sự nào của Israel cũng như thể tự bắn vào chân mình. Đơn giản vì Israel về mặt logic không thể vừa nắm quyền giám sát, vừa tuyên bố chiến tranh với vùng lãnh thổ mà mình giám sát. Hơn nữa, trong cuộc chiến giữa một quốc gia độc lập và một thực thể phi quốc gia thì mặc nhiên phe phi quốc gia được coi là kẻ thấp cổ bé họng, chỉ cần sống sót thôi cũng đã là một chiến thắng.

Làm chủ Gaza là Hamas, một đảng Hồi giáo trung dung nhưng kiên quyết không công nhận nhà nước Israel.

Hamas liên tục bắn rocket sang Israel, đào hàng chục cây số hầm ngầm để tấn công Israel bằng bom cảm tử. Kẻ đối đầu của Hamas ở Gaza là những đảng chống Israel đến hơi thở cuối cùng.

Chính vì thế, Hamas luôn trong tình trạng phải thể hiện sự không khoan nhượng đối với Israel ở mức độ cao nhất để đánh bại những địch thủ chính trị của mình.

Hamas thắng cử năm 2006

Các cuộc đụng độ giữa Hamas và Israel liên tục để lại khoảng cách khủng khiếp khi Israel thiệt hại không đáng kể còn phía Hamas và Palestine có các con số thương vong cao gấp hàng chục, thậm chí hàng trăm lần.

Đây là nguyên tắc căn bản của chiến lược phủ đầu (deterrence), áp dụng như một phương pháp răn đe nhằm tránh một cuộc chiến ở diện rộng. Trong chiến lược phủ đầu, kẻ ra tay bằng mọi cách khiến cho đối thủ hiểu rằng họ sẵn sàng trả cái giá cao nhất, kể cả khi phải đi ngược lại lợi ích của chính mình.

Đây chính là những gì Israel đang làm. Phủ đầu, tiêu diệt, đập tan các đường hầm, kể cả khi sự tiêu diệt đó lỡ tay đi kèm với hàng trăm sinh mạng phụ nữ và trẻ em không may mắn.

Việc một số nhà hoạt động nhân quyền lên án Israel diệt chủng ở Gaza là một lời tuyên án ngây thơ, đơn giản vì Israel đương nhiên chỉ có thiệt hại nặng nề khi thế giới chứng kiến họ đánh bom tàn sát Gaza.

Nhưng tại sao Israel vẫn tiếp tục cuộc đổ bộ? Vì họ tin rằng Hamas chỉ chùn tay khi biết Israel không bao giờ ngần ngại và sẵn sàng xả súng.

Cán cân đạo đức nghiêng về ai?

Chiến lược phủ đầu khiến Israel thua đậm trong một cuộc chiến mà họ là người chiến thắng.

Tuy nhiên, sự rủa xả của dư luận thế giới dành cho Israel dường như xuất phát từ tình cảm bồng bột mà thiếu đi một chút khách quan khi nhìn nhận và so sánh tương quan đạo đức giữa hai đối thủ trong cuộc chiến.

Những kẻ khủng bố như Hamas không mặc quân phục. Họ chứa vũ khí và đạn dược trong các khu dân cư và trường học khiến lính Israel không thể tiêu diệt đối thủ mà không sát hại đến dân thường.

Dù Israel trước khi đổ quân vào Gaza có gửi các tờ rơi và tin nhắn báo trước về các cuộc đánh bom, mạng lưới dân sự và quân sự kiểu chiến tranh nhân dân của Hamas khiến thương vong là không thể tránh khỏi.

Tin tức thế giới vì thế hầu như không có hình ảnh chiến binh Hamas đối đầu với lính Israel mà chỉ có cảnh dân Gaza mất nhà mất cửa.

Xét về bản chất của từng đối thủ, tác giả cuốn "The end of faith" Sam Harris cho rằng câu hỏi quan trọng nhất phải được đặt ra là họ sẽ làm gì nếu có trong tay quyền lực tối thượng?

Với sức mạnh quân sự đứng hàng thứ 6 trên thế giới, Israel có thể tiêu diệt Gaza cho đến người dân cuối cùng mà không cần đến giả thuyết về quyền lực. Họ có thể sẽ không làm gì khác ngoaì những gì họ đã và đang làm.

Israel muốn dùng chiến dịch tại Gaza để làm kiệt 

quệ năng lực vũ trang của Hamas.

Tuy nhiên, nếu sức mạnh tối thượng đó nằm trong tay Hamas, rất có thể toàn bộ Israel sẽ bị tiêu diệt. rất nhiều người Hồi ở Trung Đông tin vào thuyết âm mưu cho rằng thảm họa diệt chủng của Đức Quốc xã 100% là màn kịch tự bày ra của người Do Thái để họ lấy cớ chiếm đất Palestine.

Những kẻ cực đoan cao giọng: “Hitler thật tệ vì đã không hoàn thành nhiệm vụ của mình”.

Người Do Thái có lịch sử sống chung với những cộng đồng không hề che giấu ý muốn họ sẽ bị diệt chủng đến kẻ cuối cùng.

Hiến chương của Hamas khẳng định về một tương lai mà “mỗi hòn đá, mỗi gốc cây sẽ biết kêu lên: ‘Này tín đồ Hồi giáo, có một kẻ Do Thái đang nấp sau ta đây. Hãy đến mà giết hắn đi’”.

Ngày 8 tháng 7, sau khi Israel đánh bom 50 điểm ở Gaza và chính thức đổ bộ qua biên giới, Hamas tuyên bố tất cả công dân Israel đều là kẻ thù và nằm trong tầm tiêu diệt hợp pháp của Hamas. Cả thế giới chẳng ai buồn nháy mắt, đơn giản vì Hamas bị mặc định là kẻ xấu, nói gì chẳng được.

Israel đương nhiên không thể đưa ra một tuyên bố như vậy. Và để làm Hamas chùn tay, họ gần như đã giết nhầm còn hơn bỏ sót. Sự nhầm đó khiến cả thế giới nổi giận mà quên đi rằng với họ, bỏ sót có nghĩa là bỏ mạng.

Những ngày qua hàng tỷ người dán mắt vào Gaza mà quên đi những cuộc thảm sát khủng khiếp hơn hàng chục lần ở Syria. Hàng trăm cuộc biểu tình, hàng trăm ngàn trang tin cho một cuộc đụng độ mà truyền thông mới thực sự là kẻ nắm cán cân thắng thua.

Rốt cuộc, người Hồi đánh nhau với người Hồi chắc chắn không thể nóng sốt bằng người Hồi đánh nhau với người Do Thái.

Bài viết thể hiện văn phong và quan điểm của Bấm tác giả, hiện đang giảng dạy môn Trung Đông Học tại Đại học Khoa học Ứng dụng Amsterdam, Hà Lan và là tác giả cuốn Con Đường Hồi Giáo viết về 12 quốc gia Trung Đông thời hậu Mùa Xuân Ả Rập.

Hamas 'sẽ không ngừng bắn’

Cập nhật: 04:13 GMT - thứ tư, 30 tháng 7, 2014 

Các chiến binh Hamas được cho là 'sẵn sàng chết' để chiến đấu với Israel

Một lãnh đạo kín tiếng của Hamas đã bác bỏ tin cho rằng nhóm chiến binh Hồi giáo này đã sẵn sàng ký một lệnh ngừng bắn với Israel để chấm dứt bạo lực ở Gaza.

Trong một đoạn băng thu âm, ông Mohammad Deif, thủ lĩnh cánh quân sự của Hamas, nói quân của ông ‘sẵn sàng chết’.

Thông điệp này được đưa ra vào cuối một ngày điêu tàn ở Gaza khi mà nhà máy điện duy nhất của vùng lãnh thổ này bị thiêu cháy.

Các cuộc tấn công của Israel đã giết chết hơn 100 người dân Palestine, nâng tổng số thương vong của phía Palestine lên hơn 1.200 người, các quan chức Gaza cho biết.

Về phần mình, Israel đã có 53 binh lính thiệt mạng. Hai thường dân của nước này cùng một công nhân Thái Lan cũng nằm trong số tử vong.

Phá hủy địa đạo

“Chúng tôi không chấp nhận bất cứ điều kiện ngừng bắn nào,” hãng tin Mỹ AP dẫn lời ông Mohammad Deif nói, “Sẽ không có ngừng bắn nếu không chấm dứt sự hung hăng và ngưng phong tỏa.”

Israel và Ai Cập đã áp đặt lệnh phong tỏa lên Gaza để hạn chế việc đưa hàng hóa vào đây kể từ năm 2007.

Nhà của cựu Thủ tướng Ismail Haniyeh cũng trúng bom đạn Israel

Đoạn băng thu âm ông Mohammad Deif xuất hiện cùng thời với đoạn video ghi lại hình ảnh các chiến binh Hamas sử dụng đường ngầm để tấn công một binh lính Israel.

Israel nhấn mạnh rằng sự tồn tại của hệ thống địa đạo này mà họ cho là do Hamas đào để sử dụng cho việc đột nhập vào lãnh thổ Israel là lý do chủ chốt để họ thúc đẩy chiến dịch ‘Vành đai Bảo vệ’.

Lực lượng phòng vệ Israel (IDF) muốn tiếp tục chiến dịch phá hủy hệ thống địa đạo này ngay cả khi đạt được lệnh ngừng bắn.

Trước đó, một lãnh đạo cấp cao của người Palestine ở Bờ Tây, ông Yasser Abed Rabbo, nói lệnh ngừng bắn có thể sắp đạt được. Ông này nói mình phát ngôn cho Hamas.

Tuy nhiên một phát ngôn nhân của Hamas đã nhanh chóng bác bỏ điều này.

Có tin Gaza bị nã pháo sau khi trời tối – nhiều giờ sau khi một loạt các mục tiêu có liên quan với Hamas được cho là đã trúng bom đạn của Israel.

Gaza bị bắn đạn pháo suốt đêm 29/7

Trước đó, một cột khói khổng lồ bao phủ nhà máy điện duy nhất trên dải Gaza sau khi một trong những bồn nhiêu liệu của nó được cho là bốc cháy sau khi trúng đạn pháo Israel. Nhà máy điện này đã phải đóng cửa.

Giám đốc nhà máy nói với BBC rằng nhà máy điện này sẽ phải dừng hoạt động trong một năm.

Các nguồn tin cũng cho biết các đài phát thanh và đài truyền hình do Hamas kiểm soát, ba thánh đường, bốn xí nghiệp và các cơ quan chính phủ cũng bị trúng đạn pháo Israel.

Các nguồn tin an ninh Palestine nói với BBC rằng hải cảng của Gaza đã bị phá hủy.

Israel cho biết họ đã bắn trúng 110 mục tiêu hôm 29/7. Palestine nói có bảy gia đình nằm trong số hơn 100 người thiệt mạng trong ngày 29/7.

‘Quyết loại Hamas’

Cơ quan Cứu trợ Liên Hiệp Quốc cho biết họ đang chăm lo cho hơn 200.000 người hiện trú ẩn tại các cơ sở của họ. Cơ quan này cũng nói rằng một số nhân viên của họ cũng đã thiệt mạng.

Có 55 căn nhà đã bị phá hủy trong các đợt ném bom vào đêm 28/7 trong đó có ít nhất ba ngôi nhà bị sập chôn vùi những người có mặt bên trong, các nguồn tin an ninh nói với BBC.

Căn nhà bỏ trống của ông Ismail Haniyeh, cựu thủ tướng Palestine thuộc Hamas, cũng bị phá hủy.

Tang thương bao trùm dải Gaza trong nhiều ngày qua

Một người hàng xóm có tên là Um Hani Abu Ryalah nói với hãng tin Mỹ AP rằng cả nhà bà rất kinh hoàng: “Các con tôi không thể nghe được gì vì những tiếng nổ ầm ầm và chúng run lên vì sợ.”

Trong khi đó, hỏa tiễn được phóng từ Gaza tiếp tục rơi vào lãnh thổ Israel.

Hệ thống lá chắn tên lửa Mái vòm Sắt (Iron Dome) đã chặn được bốn quả tên lửa trên bầu trời thành phố phía nam Beersheva, truyền thông Israel tường thuật.

Ở thủ đô Tel Aviv vào một số thành thị khác tiếng còi xe cứu thương đã vang lên.

Ông Peter Lerner, phát ngôn nhân của quân đội Israel, nói với hãng tin Mỹ AP rằng sức ép đang gia tăng lên Hamas.

“Israel quyết tâm tấn công Hamas để loại bỏ mối đe dọa này đối với chúng tôi,” ông nói.

Trong lúc này, một cuộc tập hợp ủng hộ cho chiến dịch của chính quyền Israel sẽ diễn ra vào tối ngày 30/7 tại Tel Aviv.

• Chiến dịch quân sự ở Gaza ‘sẽ kéo dài’
   29.07.14
  ,

 Israel muốn chấm dứt hoàn toàn mối đe dọa đối với người dân họ từ phía Hamas